Spośród wielu dietetycznych prawd i mitów warto poznać fakty, które świadczą o skutkach łączenia poszczególnych produktów lub dań, wpływie niektórych składników odżywczych na organizm, nie zawsze oczywistych efektach stosowania określonej diety. Zaczynamy!
Prozdrowotne połączenie z życia codziennego
Tytułowa zupa szczawiowa to wysoka zawartość kwasu szczawiowego C2H2O4, którego w świeżej roślinie jest 270 – 730 mg/100g. Do zupy dodaje się zwykle większą ilość szczawiu, aby była ona wyrazista w smaku, stąd wzrasta również stężenie kwasu w każdej porcji takiej zupy. Nadmiar tej substancji w organizmie może przyczynić się do tworzenia złogów szczawiowo-wapniowych w układzie wydalniczym.
- Rozwiązanie: dodatek jajka, zabielanie śmietaną. Zneutralizowane w ten sposób zostaje działanie kwasu szczawiowego, ponieważ wapń z jaj i nabiału zmniejsza przyswajalność kwasu C2H2O4.
- To ciekawe: źródłem szczawianów jest również herbata, kawa, kakao, botwina, rabarbar, szpinak. Tych napojów i produktów nie należy łączyć z nabiałem, ponieważ utrudniają wchłanianie wapnia.
Dzienne dopuszczalne spożycie szczawianów u osoby zdrowej wynosi 250 mg, lecz przy dodatkowych przeciwwskazaniach może to być na przykład 40 – 50 mg.
Mięso z musztardą na lepsze trawienie
Klasyczne połączenie stanowi również mięso i musztarda. Obecność musztardy jest niemal obowiązkowa na grillu, gości też ona na stołach przy okazji podawania pieczonych i smażonych mięs. Nie jest to przypadek – ciężkostrawne kiełbasy oraz mięsa będą mniej obciążające dla układu trawiennego ze wsparciem składników zawartych w musztardzie.
- Rozwiązanie: gorczyca zawarta w musztardzie (oleje musztardowe, glikozydy gorczyczne, synapina będąca antyoksydantem) pobudza produkcję kwasów żołądkowych, stymuluje procesy trawienia tłuszczów.
- To ciekawe: łagodna gorczyca biała to źródło witaminy E, biorącej udział w produkcji serotoniny i noradrenaliny, zwanych hormonami szczęścia. Gorczyca sarepska, zwana również brązową, zawiera do 50% zdrowych tłuszczów. Najostrzejsza odmiana czarna poprawia perystaltykę jelit, lecz nie wolno spożywać jej w nadmiarze.
Gorczyca zawiera również selen, mangan, witaminy, zatem może stanowić źródło cennych składników. Do musztard dodawana jest często kurkuma, która – poza kolorem – ceniona jest jako antyoksydant, spowalnia procesy starzenia, działa też przeciwzapalnie, grzybobójczo, bakteriobójczo.
Owoce najlepiej w wersji solo
Jeżeli owoce stanowią część posiłku, najlepiej pozostawić je bez dodawania tłuszczów, nabiału czy cukru białego, ponieważ takie dodatki wpłyną na spowolnienie procesów trawiennych. Zawarte w owocach cukry proste są lekkostrawne, stanowią cenne źródło antyoksydantów.
- Rozwiązanie: owocową przekąskę warto wybrać 2 godziny przed lub po posiłku, aby nie zalegała w żołądku, gdzie po dłuższym czasie zacznie fermentować, nie zostaną prawidłowo przyswojone zawarte w niej składniki odżywcze.
- To ciekawe: owoców nie należy jeść wieczorem, ponieważ organizm nie strawi zawartego w nich cukru, lecz zmagazynuje go w tkance tłuszczowej. Kompromisem może być jedzenie owoców o niskim indeksie glikemicznym (m.in. czereśnie, wiśnie, maliny, cytrusy).
Owoce suszone zawierają więcej cukru w 100 g, co warto mieć na uwadze, sięgając po suszone przekąski lub dodatki. Na przykładzie winogron, świeże owoce to około 12,2 g cukru/100g, a rodzynki: minimum 71 g, w tym co najmniej 64 g stanowią cukry proste.
Proste zmiany dla zdrowia i przyjemności
Niektóre połączenia na stałe wpisały się w naszą kulinarną kulturę, chociaż nie są zbyt korzystne. Garbniki z gorzkiej herbaty blokują wchłanianie witaminy B1, zawartej w cieście drożdżowym, warzywa krzyżowe (kapusta, kalafior, rzodkiewka czy rzepa) blokują wchłaniane jodu zawartego w rybach, przykładów takich połączeń można podać wiele. Gdy pojawiają się w diecie bardzo okazjonalnie, pozostają bez znaczącego wpływu na kondycję organizmu, jeżeli nie dotyczą Ciebie alergie pokarmowe. Wszelkie wątpliwości należy skonsultować z dietetykiem.
